چکیده
زمينه و هدف: امروزه تروما در سراسر دنيا باعث مرگ و مير و آسيب بسياري مي گردد. تروماي سر مسئول حداقل 80% از اين آسيب هاست. پيشنهاد شده كه مكمل روي مي تواند سرانجام بيماران دچار تروماي سر را تغيير دهد. هدف از اين مطالعه بررسي تاثير مكمل روي در بهبود بيماران دچار تروماي سر مي باشد.
روش بررسي: در يك كارآزمايي باليني، 65 بيمار دچار تروماي سر بطور تصادفي به دو گروه تقسيم شدند؛ در گروه مورد كه شامل 32 بيمار بود، روزانه 10 ميلي گرم سولفات روي بمدت 2 هفته خوراكي داده شد و در گروه شاهد كه شامل 33 بيمار بود دارونما تجويز گرديد. اين دو گروه از نظر سن و جنس همسان شده بوده و همگي درمان معمول نيز گرفتند. وضعيت بهبودي و تغذيه اي در پايان مطالعه ارزيابي و بين دو گروه مقايسه شد. پس از 6 ماه سطح معيار سرانجام گلاسکو نيز تعيين و مقايسه شد.
يافته ها: ميانگين سن در گروه مكمل 4/6±3/26 سال (32 بيمار، 27 مذكر و 5 مونث) و در گروه پلاسبو 6/11±2/30 سال (33بيمار 28 مذكر و 5 مونث) سال بود، نتايج آزمايشگاهي، معيار کماي گلاسکو، ضخامت چربي زيرجلد و اندازه دور وسط بازو در زمان پذيرش تفاوت معني داري نداشت. در زمان ترخيص، متوسط سطح پروتئين واکنشگر C سرم بطور معني داري در هر دو گروه كاهش يافته بود (047/0= P)كه در گروه مكمل اين كاهش بيشتر بود. از نظر سطح معيار کماي گلاسکو، معيار سرانجام گلاسکو، آلبومين و روي سرم، ضخامت چربي زيرجلد و اندازه دور وسط بازو تفاوت معني داري بين دو گروه در زمان ترخيص وجود نداشت (05/0< P). پس از 6 ماه پيگيري، 9 (1/28%) بيمار در گروه مورد و 7 (2/21%) بيمار در گروه شاهد فوت كردند (518/0= P).
نتيجه گيري: مكمل روي در بيماران دچار تروماي سر بطور معني داري سطح پروتئين واکنشگر C را در مقايسه با گروه پلاسبو كاهش داد. اثر تغذيه اي در بيماران دريافت كننده مكمل روي مشاهده نشد و بر اساس تغييرات معيار کماي گلاسکو و معيار سرانجام گلاسکو، تاثير مطلوبي وجود نداشت. انجام مطالعات بيشتر در اين زمينه توصيه مي گردد.