چکیده
زمينه و اهداف: پيچيدگيهاي ساختار آناتوميک ستون فقرات، نحوه خونرساني و مجاورت با المانهاي حساس عصبي و عروقي آن را در معرض طيف وسيعي از روندهاي پاتولوژيک از جمله ضايعات نئوپلاستيک قرار مي دهد که نه تنها تشخيص بلکه درمان را با دشواريهاي مهمي مواجه مي سازد. با توجه به عدم وجود چنين مطالعه اي در کشورمان اين تحقيق جهت بررسي نتايج درمانهاي انجام شده بر تومورهاي ستون فقرات انجام گرديده است.
روش بررسي: در اين مطالعه نتايج اعمال جراحي انجام شده بر 84 بيمار از ميان 169 بيمار مبتلا به تومور ستون فقرات که از خرداد ماه سال 1361 لغايت ارديبهشت سال 1386 به کلينيک مولف مراجعه کرده بودند بررسي شد. موارد مورد مطالعه عبارت بودند از: سن، جنس، طول مدت بيماري، تظاهرات و نشانه هاي باليني، سطح درگيري و تعداد مناطق ديگر در ستون فقرات، اپروچ جراحي، وسعت رزکسيون، پاتولوژي تومور، نياز به فيوژن، درمانهاي تکميلي، عوارض، عود و نياز به جراحي مجدد. همچنين تعداد و مدت زمان پي گيريهاي انجام شده پس از عمل نيز بررسي گرديد. بعلاوه نتيجه نهايي بصورت وضعيت باليني و عصبي با وضعيت اوليه ثبت و بررسي گرديد.
يافته ها: در اين مطالعه 84 بيمار از ميان 169 بيمار مبتلا به تومور ستون فقرات در مدت 25 سال ( 1386 ـ 1361 ) بررسي شدند . 5/59 درصد بيماران مرد و 5/40 درصد زن بودند. متوسط سن بيماران، 39 سال بود. شايعترين تظاهر باليني درد آگزيال بود ( 2/95 درصد ). شايعترين محل ضايعه در فقرات توراسيک بود (8/48 درصد) در 4/71 درصد، تومور منشاء اوليه داشت و در 6/28 درصد متاستاتيک بود. در بيماران ما شايعترين پاتولوژي در بين تومورهاي اوليه استئوئيد استئوم بود. رزکسيون کامل يا تقريباً کامل ضايعه در 1/82 درصد انجام شد. متوسط مدت زمان پي گيري بيماران 3/13 ماه بود. بدنبال عمل جراحي در 7/91 درصد وضعيت باليني بيماران بهبود يافت 1/7 درصد بيماران دچار عوارض پس از عمل شدند و مورتاليته در 2/1 درصد رخ داد.
نتيجه گيري: در درمان ضايعات نئوپلاستيک ستون فقرات بايد بر حسب درجه بدخيمي محل ضايعه درگيري ساختمانهاي عصبي و يا نسوج نرم اطراف و وضعيت پايداري در هر بيمار بر حسب شرايط تصميم گيري نمود. در موارد حساس به راديوتراپي و شيمي درماني مي توان با در نظر گرفتن وضعيت پايداري ستون فقرات، جراحي را بطور معقول تري انجام داد. با استفاده از روشهاي نوين تصويربرداري، آمبوليزاسيون قبل از عمل جراحي در موارد خاص و تکنيک هاي ميکروسکوپي و بهره برداري از روشهاي مدرن فيوژن و بکارگيري وسايل پايدارکننده ستون فقرات نتايج حاصله در بيماران ما با نتايج حاصله در ساير مطالعات قابل مقايسه است.