چکیده
زمينه و اهداف: شاخص های متعددی برای تعيين ارتباط چاقی با خطر بيماريهای مزمن معرفی شده اند. گرچه نمايه توده بدن قديمی ترين و رايج ترين شاخص برای غربالگری چاقی می باشد ولی بدليل محدوديت هايي، شاخص هايي چون دور کمر و نسبت دور کمر به باسن در اکثر مطالعات نيز بکار می رود. با اين وجود محدوديتهايي در دو شاخص اخير در غربالگري چاقي وجود دارد. هدف از مطالعه حاضر معرفی و تعيين ارتباط شاخص نسبت دور کمر به قد ايستاده در مقايسه با نمايه توده بدن، دورکمرو نسبت دورکمر به دور باسن با فشار خون می باشد.
روش بررسي: در مطالعه حاضر 580 زن و 460 مرد بزرگسال 60-35 ساله تحت اندازه گيريهای آنتروپومتری (شامل قد ايستاده، وزن، دور کمر و دور باسن) طبق روشهای استاندارد و نيز اندازه گيری فشار خون سيستولی و دياستولی توسط فشارسنج جيوه ای قرار گرفتند. کليه اندازه گيريها سه بار انجام گرفت و ميانگين آنها برای آناليز مورد استفاده قرار گرفت. داده ها توسط نرم افزارSPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و سطح معنی دار 05/0 P < تعريف گرديد.
يافته ها: ميانگين نمايه توده بدن و دور کمر بترتيب در مردان kg/m2 84/3 ± 48/27 و cm41/10±27/96 و در زنان kg/m2 96/4 ± 12/27 و cm 35/12 ± 75/84 بود. همبستگی معنی دار بين فشار خون سيستولی با نسبت دور کمر به قد ايستاده هم در مردان و هم در زنان بدست آمد (بترتيب 19/0 = r و 23/0 = r ، هر دو 001/0 P < ) در حاليکه ضعيف ترين ارتباط مربوط به نسبت دورکمر به دور باسن بود (به ترتيب 09/0=r و16/0=r). در مردان و زنان به تفكيك فشارخون دياستولی قويترين ارتباط را ابتدا با نمايه توده بدن و سپس نسبت دور کمر به قد ايستاده نشان داد در حاليكه در خصوص فشار خون سيستولي بيشترين ارتباط با نسبت دور كمر به قد ايستاده يافت شد.
نتيجه گيری: يافته های مطالعه حاضر حاکی از همبستگی بالای نسبت دور کمر به قد ايستاده برای فشارخون سيستولی در غربالگری فشار خون بوده و با توجه به اينکه محدوديت کمتری در مقايسه با نمايه توده بدن را داراست می توان اين شاخص را در بيماريهای مزمن مرتبط با چاقی بطور گسترده ای بکار گرفت.