چکیده
زمينه و اهداف: درماتوفيتوزيس (کچلي) يک عفونت قارچي است که توسط درماتوفيتها در پوست، مو و ضمائم آنها ايجاد مي گردد. اين عفونت ممکن است از انسان به انسان ( انساندوست )، از حيوان به انسان ( حيواندوست )، از خاک به انسان ( خاکدوست ) منتقل گردد. کچلي سر شايعترين عفونت درماتوفيتي در بچه ها بوده و بيشترين شيوع آن در بچه هاي 4-12 ساله مي باشد. در سال2005 كچلي سر در عربستان 9/5%، در يونان 5% و در ايران 3/13% بوده است. مطالعه حاضر جهت بررسي عوامل ايجاد کننده کچلي سر در کودکاني که مشکوک به کچلي سر بوده و به آزمايشگاه قارچ شناسي کلينيک دانشگاه علوم پزشکي تبريز مراجعه کرده بودند، انجام شد.
روش بررسي: مطالعه در طي سه سال ( 84-1382)، روي 202 کودک زير 12 سال كه به آزمايشگاه قارچ شناسي کلينيک دانشگاه علوم پزشکي مراجعه نموده و ضايعات مشکوک به کچلي سر داشتند، انجام و از مو و تراشه هاي پوست سر تهيه شده از هر بيمار، آزمايش مستقيم بعمل آمده و براي تعيين گونه ها كشت داده شد.
يافته ها: از بين 202 کودک که ضايعات مشکوک به کچلي سر داشتند 52 نفر (7/25%)، مثبت بودند. تظاهرات کلينيکي کچلي سر بصورت 50% اکتوتريکس، 5/38% اندوتريکس و 5/11% فاووس مشاهده شد. تريکوفيتون وروکوزوم با 7/32 %، شايعترين گونه درماتوفيتي در اين مطالعه بود. تريكوفيتون ويولاسئوم 1/23%، ميكروسپوروم كانيس 2/19%، تريكوفيتون شوئن لايني 5/13%، تريكوفيتون تونسرانس 6/9%، تريكوفيتون منتاگروفيتس9/1% بترتيب گونه هاي جدا شده بودند.
نتيجه گيري: کچلي سر شايعترين عفونت درماتوفيتي در کودکان و با شيوع کمتر در بزرگسالان مي باشد که توسط گروهي از قارچهاي کراتين دوست بنام درماتوفيتها ايجاد مي گردد. تعيين پراکندگي جغرافيايي درماتوفيتها در سراسر دنيا مشکل است و عواملي چون عادات اجتماعي، مهاجرت، امکان مسافرتهاي سريع در تغيير پراکندگي عفونتهاي درماتوفيتي در سطح دنيا دخيل هستند. اين مطالعه نشان مي دهد که کچلي سر در پسرها (8/67%) تقريبا" دو برابر دخترها مي باشد (2/32%). ميکروسپوروم کانيس، تريکوفيتون وروکوزوم، تريکوفيتون ويولاسئوم و تريکوفيتون شوئن لايني مهمترين گونه هاي اتيولوژيک در اين مطالعه بودند و اين نتايج با مطالعاتي که در ساير نقاط دنيا و در داخل کشور انجام گرفته مطابقت دارد. علائم کلينيکي مثل وجود لکه هاي خاکستري ، نقاط سياه ، کروتهاي فنجاني شكل و اسکوچولائي در تشخيص انواع شکلهاي کچلي سر کمک کننده بودند