ارزيابی شاخص سلامت عناصر روی و کادميوم در ادويه جات دارچين، فلفل سياه و فلفل قرمز عرضه شده در همدان

چکیده

زمینه: ادویه جات با قابلیت تجمع فلزات سنگین از زمان های گذشته به عنوان یکی از متداول ترین طعم دهنده ها و چاشنی ها با منشا طبیعی به مقادیر قابل توجه در تهیه مواد غذایی حتی به عنوان دارو برای درمان بیماران استفاده شده اند. این پژوهش با هدف تعیین شاخص سلامت عناصر روی و کادمیوم در دارچین، فلفل سیاه و فلفل قرمز مصرفی در شهر همدان در سال 1394 انجام یافت.

روش کا ر: بعد از تهیه 18 نمونه از هر یک از ادویه جات مورد مطالعه، آماده سازی و هضم اسیدی نمونه ها در آزمایشگاه، غلظت عناصر روی و کادمیوم توسط دستگاه جذب اتمی به ترتیب به روش شعله ای و کوره گرافیتی تعیین شد. پردازش آماری نتایج نیز توسط نرم افزار SPSS انجام یافت.

یافته ها: کمینه و بیشینه میانگین غلظت عناصر در نمونه های ادویه بر حسب میلی گرم در کیلوگرم برای روی با 1/0±43/0 و 14/0±6/0 به ترتیب مربوط به دارچین و فلفل قرمز و برای کادمیوم با 01/0±02/0 و 01/0±03/0 به ترتیب مربوط به دارچین و فلفل سیاه و در همه موارد کم¬تر از رهنمود WHO بود. همچنین مقادیر شاخص سلامت (HI) برای همه ادویه جات کوچک تر از یک بود.

نتیجه گیری: با استناد به نتایج این پژوهش مصرف کنترل شده ادویه جات مورد مطالعه عواقب مخاطره آمیز بهداشتی برای مصرف کنندگان ندارد، اما به دلیل عدم وجود اطلاعات کافی از شرایط بهینه فرآوری، مجاورت رویشگاه ها با مناطق صنعتی و آلوده به فلزات سنگین، توسعه استفاده از کودهای آلی به‌ویژه کمپوست و همچنین لجن فاضلاب حاوی فلزات سنگین به عنوان کود و مصرف بی رویه سموم و کودهای شیمیایی، نسبت به پایش مقادیر تجمع یافته فلزات سنگین در مواد غذایی پرمصرف به ویژه سایر ادویه جات به منظور حفظ ایمنی غذایی توصیه می شود.