محمد فاضل زاده
1*، ضیاء فلاح محمدی
2، سید صالح ابراهیمیان
31 گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه بیرجند، خراسان جنوبی، ایران
2 گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت یدنی و علوم ورزشی، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران
3 گروه فیزیولوزی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
چکیده
زمینه: مطالعات اخیر نشان داده¬اند عوامل نوروتروفیکی و التهابی دو عامل تاثیرگذار بر دستگاه عصبی می¬باشند. هدف از این پژوهش مقايسه¬ی تأثیر دو نوع فعالیت بدنی وامانده¬ساز هوازی و بی¬هوازی بر سطوح سرمی فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) و پروتیئن واکنش¬گر C (CRP)و ارتباط آن ها با هم می¬باشد.
روش کار: 16 نفر از دانشجویان فعال (سن: 15/1±27/ 22 سال، شاخص توده بدنی: 14/1±29/23کیلوگرم بر مترمربع، حداکثر اکسیژن مصرفی: 92/1±26/48 میلی لیتر به ازای هر کیلوگرم در دقیقه) به صورت تصادفی به دو گروه 8 نفره تقسیم شدند. گروه اول تست وامانده¬ساز بی¬هوازی کانینگهام و فالکنر و گروه دوم تست وامانده¬ساز هوازی استراند را انجام دادند. نمونه¬های خونی قبل و بلافاصله پس از تمرین گرفته شد.
یافته¬ها: نتایج آزمون تی همبسته نشان داد که هر دو نوع ورزش حاد وامانده¬ساز هوازی و بی¬هوازی موجب افزایش معنی¬دار BDNF شدند (05/0< P). همچنین اجرای یک جلسه ورزش تا حد واماندگی از نوع هوازی باعث کاهش معنی¬دار (018/0P=) و از نوع بی¬هوازی باعث تغییر غیرمعنی¬دار (05/0P>) در سطوح سرمی CRP گردید. از سوی دیگر، ارتباط معکوس معنی¬داری بین سطوح CRP و BDNF در گروه هوازی بلافاصله پس از تمرین وجود داشت. به علاوه، تفاوت معنی¬داری بین گروه های تحقیق با یکدیگر در سطوح سرمی BDNF وCRP وجود نداشت (05/0P>).
نتیجه¬گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان دهنده¬ی تاثیرات قابل توجه و مثبت فعالیت حاد وامانده ساز هوازی و بی¬هوازی بر سطوح سرمی BDNF می¬باشد. شاید بتوان گفت فعالیت وامانده¬ساز هوازی به دلیل کاهش معنی داری که در سطوح سرمی CRP ایجاد کرد نسبت به فعالیت وامانده¬ساز بی¬هوازی تاثیر بیشتری بر سلامت مغز دارد. البته برای تصمیم¬گیری قطعی در این زمینه نیاز به مطالعات بیشتری می¬باشد.