چکیده
زمینه: سیکلواکسیژناز-2 (COX-2) در پاتوژنز تومورهای مختلف و احتمالا در تومورهای بدخیم پوست از جمله ملانوم بدخیم نقش دارد؛ با این حال اطلاعات موجود در مورد بیان COX-2 در موارد ضایعات خوش¬خیم کامل نمی¬باشد. در مطالعه حاضر به مقایسه میزان بیان COX-2 در ضایعات ملانوم بدخیم و ضایعات ملانوسیتیک خوش¬خیم می¬پردازیم.
روش کار: در این مطالعه تحلیلی، تعداد 42 نمونه ملانوم بدخیم از هر 4 ساب تایپ و 38 ضایعه ملانوسیتیک خوش¬خیم شامل خال دیسپلاستیک، Spitz nevus و خال غیر آتیپیک از نظر میزان بیان COX-2 با استفاده از رنگ¬آمیزی ایمونوهیستوشیمی و شدت رنگ¬پذیری سلول¬ها (به صورت کمی و کیفی) مورد بررسی قرار گرفتند.
يافته ها: گروه ملانوم بدخیم نسبت به گروه ضایعات ملانوسیتیک خوش¬خیم بطور بارزی میزان درصد رنگ¬پذیری بالاتر (001/0P<)، میزان رنگ¬پذیری شدیدتر (001/0P<) و مجموع امتیاز رنگ¬پذیری بالاتری داشتند (001/0P<). بین ساب تایپ¬های ملانوم بدخیم از نظر شدت رنگ¬پذیری COX-2، هر چهار ساب تایپ عمدتا دارای درصد رنگ¬پذیری بالای 60% بودند. همچنین از نظر کیفی، شدیدترین رنگ¬پذیری در گروه ملانوم بدخیم Acral Lentiginous (ALM) بود و گروه ملانوم بدخیم لنتیگو (LMM) و ملانوم ندولر ((NM رنگ¬پذیری متوسط داشت. با افزایش عمق درگیری، درصد رنگ¬پذیری COX-2 افزایش می¬یافت. شدت رنگ¬پذیری سلول نیز در تومورهای با ضخامت 4-2 میلی¬متر بیشتر بود.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشانگر کارآیی COX-2 در شناسایی موارد ملانوم بدخیم نسبت به ضایعات خوش¬خیم ملانوسیتیک است. بیان بالاتر COX-2 هم، مرتبط با عمیق¬تر بودن تهاجم می¬باشد. گرچه COX-2 به تنهایی نمی¬تواند برای افتراق ملانوم بکار رود اما در ترکیب با سایر روشها و در تعیین پیش آگهی و استفاده از درمان¬های هدفدار می¬تواند مفید واقع شود.