جلال حسن شاهی
1، محمد زمانی
2*1 گروه فیزیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ايران
2 گروه علوم تشریح، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، هرمزگان، ايران
چکیده
زمینه و اهداف: رادیوتراپی یکی از درمانهای رایج در اکثر سرطانها است ولی تاثیر رادیوتراپی بر روی سلولهای سالم، خود میتواند مانع استفاده از آن در دوزهای بالا شود. ویتامین C به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی شناخته شده است. در این بررسی نقش ویتامین C بر کاهش مرگ و میر سلولی و کاهش عوارض متعاقب رادیوتراپی مورد آزمایش قرار گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه 3 گروه از موشهای نژاد bulb-c (سالم، رادیوتراپی و گروه تحت درمان با ویتامین C) انتخاب شد. دو گروه از آنها 6 گری اشعه دریافت کردند. ویتامین C از یک هفته قبل از رادیوتراپی به صورت تزریق داخل صفاقی، به آنها داده شد و سپس با گذشت یک هفته از رادیوتراپی مجددا دارو به مدت یک هفته به آنها داده شدند. در انتهای درمان تست های حافظه y-maze و شاتل باکس انجام شد، سپس مغز موشها توسط پرفیوژن با پارافرمالدهید، فیکس و خارج شد و برای بررسیهای بافتی آماده شد.
یافتهها: از تست¬های حافظه جهت سنجش حافظه فضایی و اجتنابی استفاده شد. از رنگآمیزی نیسل برای نشان دادن سلولهای نکروتیک و از کیت تانل برای بررسی آپوپتوز استفاده شد.
نتیجهگیری: تست¬های حافظه y-maze و شاتل باکس نشانگر کاهش عوارض رادیوتراپی بر روی حافظه کوتاه مدت در گروه درمان بود. رنگ¬آمیزی نیسل کاهش قابل ملاحظه ای را در سلول های نکروتیک و بررسی آپوپتوز سلولی و نیز کاهش آپوپتوز نورونی را در گروه درمان نشان داد. درمان رتهای در معرض دریافت اشعه با ویتامین c باعث جلوگیری از تراکم نورونی و کاهش عوارض متعاقب شد.